12 Μαρ 2010

Ο καθηγητής Κ. Illeris σε συνέντευξή του για την εφημερίδα "ΤΟ ΒΗΜΑ" αναφέρεται με ιδιαίτερα ενθουσιώδη λόγια στο σεμινάριο και στους συμμετέχοντες


Από το site της ΕΕΕΕ

Εκπαίδευση και μάθηση
ΤΑΣΟΣ ΚΑΦΑΝΤΑΡΗΣ | Κυριακή 13 Δεκεμβρίου 2009

Πώς μπορούμε να ξαναζωντανέψουμε στα παιδιά μας τη «δίψα για μάθηση»; Και πώς θα ξαναγίνουμε και εμείς οι ίδιοι μαθητές;
Είναι πραγματικά σπάνιο να συμπέσει η έκδοση ενός βιβλίου με την κορύφωση της ζύμωσης για όσα πραγματεύεται. Αυτό συνέβη με την πρόσφατη παρουσίαση στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό του βιβλίου «Σύγχρονες θεωρίες μάθησης», που επιμελήθηκε ο «γκουρού» της διά βίου μάθησης, καθηγητής του Παιδαγωγικού Πανεπιστημίου της Δανίας Κνουντ Ιλερις (Κnud Ιlleris). Διαβάσαμε το βιβλίο του και ...

συζητήσαμε με τον ίδιο τους τρόπους αξιοποίησής του στο ασθμαίνον ελληνικό εκπαιδευτικό τοπίο.

Αν το δραματικά επίκαιρο θέμα συζήτησης είναι η πορεία της ελληνικής οικονομίας, εκείνο που ταλανίζει αθεράπευτα την ελληνική οικογένεια είναι το ερώτημα «τι γράμματα μαθαίνουν τα παιδιά μας». Και σαν να μη μας έφτανε η προφανώς δυσάρεστη απάντηση σε αυτό, προστέθηκε με το γύρισμα του αιώνα το ερώτημα«τι πρέπει να μάθουμε και εμείς, για να συνεχίσουμε να έχουμε δουλειά»!

Η προσθετική των αγωνιωδών αυτών ερωτημάτων δεν είναι βεβαίως ελληνικό μόνο φαινόμενο. Οι ιστορικοί του μέλλοντος θα αποφανθούν ίσως ότι«τα αμαρτήματα του καπιταλισμού αναδύθηκαν με ορμή στην επιφάνεια, ακριβώς στην εποχή που όλοι τον έβλεπαν να θριαμβεύει,επειδή το εργαλείο επέκτασης που είχε θεωρήσει δημιούργημά του- η παγκοσμιοποίηση- ήταν παιδί του Μαρξ!».Ο,τι όμως και αν πουν, το σίγουρο είναι ότι η σφοδρότητα της κρίσης πλήττει καίρια και πρώτα τη χώρα μας διότι συγκεντρώνουμε όλα τα μειονεκτήματα του συστήματος: Χώρα μικρή, αγορά μικρή, βιομηχανία θνήσκουσα, παραγωγή κατακερματισμένη, γραφειοκρατία υπέρμετρη, στρατιωτικές δαπάνες δυσανάλογες, επενδύσεις στην Παιδεία ελάχιστες... Για τους άλλους- ασθενείς και αυτοί αλλά όχι στην «εντατική»- το πρόβλημα εμφανίζεται ως ανάγκη ανασύνταξης και αναπροσαρμογής. Για μας, ως δίλημμα αναγέννησης ή καταβαράθρωσης. Πώς όμως αναγεννάς το υπάρχον ανθρώπινο δυναμικό σου και πώς δημιουργείς προοπτικές για το επερχόμενο;

Ο εκπαιδευτικός ψυχολόγος Dr. Κnud Ιlleris δεν έγραψε στο βιβλίο του τη συνταγή που θα μας λύσει το πρόβλημα. Αυτό που έκανε ήταν να παρουσιάσει, σε έναν τόμο, ένα επιλεγμένο σύνολο από κείμενα διεθνούς φήμης σύγχρονων θεωρητικών της μαθησιακής διεργασίας. Μέσα από αυτά, μας εξηγεί τα φίλτρα που διυλίζουν τη διδασκαλία και τις παραμέτρους που διαμορφώνουν την επιδεκτικότητα του καθενός μας στη μάθηση. Είναι το απόσταγμα γνώσης όλων όσοι πάσχισαν να βρουν το «καλύτερο μοντέλο μάθησης», μια σύνθεση που μπορεί να βοηθήσει γόνιμα τους εκπαιδευτικούς μας στο να βρουν τον κατά περίπτωση καταλληλότερο δρόμο. Είναι πραγματικά ένα πολύτιμο βιβλίο αναφοράς, που θα έπρεπε ίσως να τους το μοιράσει δωρεάν το υπουργείο Παιδείας αλλά και... να τους εξετάσει έπειτα αν «έμαθαν το μάθημα».

Ποιο είναι όμως το «μάθημα» που χρειαζόμαστε ευρύτερα όλοι μας; Ρωτήσαμε τον ίδιο τον καθηγητή Ιλερις μετά το σεμινάριο που έδωσε στην Αθήνα, με θέμα «Ο τρόπος με τον οποίο μαθαίνουμε», το Σάββατο 28 Νοεμβρίου 2009. Μας απάντησε ότι το λάθος που κάναμε όλοι μας ήταν ότι αντιμετωπίσαμε τη διαδικασία της μάθησης ως «διαδικασία παραγωγής», χωρίς να λογαριάσουμε ότι αυτή διαμορφώνει παράλληλα την «ταυτότητα» του μαθητή. Τώρα, δεν μας μένει παρά να δούμε τα πράγματα από την αρχή, βάζοντας ως προτεραιότητα το «τι θα διδάξουμε» και το «πώς θα μετασχηματίσουμε τον δάσκαλο». Ιδιαίτερα για την Ελλάδα, μάς είπε ότι ήμασταν μια χώρα που«δεν υπήρχε στον χάρτη εκπαίδευσης ενηλίκων». Η εμπειρία του όμως από το πρόσφατο σεμινάριο ήταν συγκλονιστική και ανατρεπτική:«Είδα τόση δίψα για αλλαγή, τόση ζέση για προσφορά, που ειλικρινά ελπίζω πως θα δείτε σύντομα μεγάλες αλλαγές προς τη σωστή κατεύθυνση» . Αλλά«μην περιμένετε να σας υποδείξουν άλλοι το σωστό για σας μοντέλο: Εσείς οι ίδιοι θα ανακαλύψετε αυτό που ταιριάζει στην Ελλάδα». Ο μόνος... μπούσουλας που έδωσε ήταν«παρακολουθήστε προσεκτικά τι γίνεται στην Κίνα: Εκεί έχουν αρχίσει να επιμορφώνουν 250 εκατομμύρια ενηλίκους! Κάτι χρήσιμο θα μάθετε από την εμπειρία τους».

a.kafantaris@gmail.com