9 Ιουλ 2013

Πρωταρχικές μορφές μη λεκτικής επικοινωνίας, απτική επικοινωνία και σύγχρονες παιδαγωγικές προσεγγίσεις


Του Παναγιώτη Ι. Σταμάτη
Εισήγηση στο διεθνές, διεπιστημονικό συμπόσιο με θέμα: «Σώμα, εκπαίδευση και βιωματική γνώση: κοινωνικο-πολιτισμικές πρακτικές και διαστάσεις της μη λεκτικής επικοινωνίας και αφήγησης» που πραγματοποιήθηκε στο Παιδαγωγικό Τμήμα Προσχολικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Κρήτης, στο Ρέθυμνο 5-6.11.2004.

Η εισήγηση αποσκοπεί στην παρουσίαση της λειτουργίας των πρωταρχικών μορφών μη λεκτικής επικοινωνίας, οι οποίες σχετίζονται με τις αισθήσεις της όσφρησης, της γεύσης και της αφής. Επίσης, αποσκοπεί στην παρουσίαση των λειτουργικών διαταραχών των αντίστοιχων αισθητηρίων οργάνων στο πλαίσιο της προσπάθειας ανάδειξης της πολυαισθητηριακής διάστασης πρόσκτησης της γνώσης. Παιδαγωγικά χρήσιμες και αξιοποιήσιμες επισημάνσεις παρατίθενται, οι οποίες αποσκοπούν στην ανάδειξη του σώματος ως μέσου πρόσκτησης της βιωματικής γνώσης γεγονός που αποτελεί σύγχρονο στόχο κάθε εκπαιδευτικής διαδικασίας.
Πλήθος εθολογικών παρατηρήσεων επισημαίνουν τον ιδιαίτερο ρόλο της όσφρησης στα ζώα (Morris, 1971/Eibl-Eibesfeldt, 1981 κ.ά.). Κυρίως στα θηλαστικά, η αναγνώριση της συγγένειας μεταξύ μητέρας και νεογνού επιτυγχάνεται δια της οσμής. Μέσα σ’ ένα πολυπληθές κοπάδι ζώων είναι εντυπωσιακή η ακρίβεια με την οποία κάθε θηλυκό αναγνωρίζει το μικρό του και αντίστροφα. Ανάλογες έρευνες αποκάλυψαν ότι κάτι παρόμοιο συμβαίνει και στους ανθρώπους. Πιο συγκεκριμένα, διαπιστώθηκε ότι οι μητέρες μπορούν να αναγνωρίζουν τα μωρά τους, σ’ ένα αρκετά υψηλό ποσοστό επιτυχίας, δια της οσμής που αναδύεται από το νεογνικό σώμα (Kaitz, et al., 1987). Η οσμή αυτή είναι συνήθως ευχάριστη για κάθε άτομο, ιδιαίτερα μάλιστα για τα πρόσωπα του άμεσου οικογενειακού περιβάλλοντος του νεογνού. Όμως, και για το βρέφος, ιδίως η μητρική οσμή, αποτελεί πόλο έλξης η οποία καθώς συνδέεται και με άλλες ζωτικής σημασίας συνήθειες, όπως π.χ. ο θηλασμός, ο ύπνος κ.ά. προσλαμβάνει ένα ιδιαίτερης σημασίας χαρακτηριστικό του σώματος, γεγονός που καθίσταται απολύτως κατανοητό αν αναλογιστεί κανείς την πραγματικότητα ότι κάθε ανάμνηση είναι συνδεδεμένη με οσμητικές μνημονικές εντυπώσεις (Miles & Jenkins, 2000).

Για να διαβάσετε...



ολόκληρη την εισήγηση του Παναγιώτη Σταμάτη, πατήστε εδώ

Πηγή Ανάρτησης:


Δεν υπάρχουν σχόλια: